Kafak

contact

Eddy Greidanus

Het tekentalent erfde hij van zijn moeder en gaf hij weer door aan zijn jongste dochter. Zelf heeft hij niets onbenut gelaten om zijn talent te ontwikkelen. Hij was ongelooflijk productief. Eddy Greidanus (Kafak) was een politiek geëngageerde, sociaal bewogen beeldend kunstenaar, een vakman, intelligent en perfectionistisch.

Geboren in een burgerlijk gezin in de Amsterdamse Stadionbuurt, had Eddy op de lagere school al de naam goed te kunnen tekenen. Vanaf de eerste klas van de middelbare school, het Spinoza Lyceum, tekende hij voor de schoolkrant en schilderde hij affiches voor schoolavonden, maar de eerste jaren na zijn examen liet hij het tekenpotlood voor wat het was. Hij raakte verslingerd aan de literatuur, studeerde een paar maanden Spaans en een paar jaar politicologie en psychologie. Via de protestbeweging tegen de oorlog in Vietnam raakte hij betrokken bij de studentenbeweging ASVA en drukkerij SSP, waarvoor hij affiches ging ontwerpen. Hij vond zijn eigen tekenstijl toen hij voor stadsdeel Osdorp werkte aan een serie kleine illustraties.

Interview in Trouw

Artikel in Leeuwarder Courant

Zelfportretten

De door hem ontwikkelde stijl waarmee hij met enkele strakke lijnen een trefzeker beeld kon neerzetten, bleef ook later zijn kenmerk, zowel in zijn vrije als in zijn illustratiewerk.

Tegelijkertijd werkte hij na de Rietveld aan zijn eigen collectie, veelal linoleumsnedes, met series als Narrow Escape, Het Wapen van Woensdrecht, Marlowe’s Farewell, Nico Niemandsverdriet, Moskou op sterk water, La Grande Parade en Honderd jaar eenzaamheid. Die laatste serie heeft hij niet af kunnen maken, wat hem niet belette daar zo lang hij kon aan door te werken.

Hij publiceerde in dagbladen als de Leeuwarder Courant met redactionele illustraties of, zoals in de Volkskrant, met een serie zelfstandige prenten. Hij illustreerde voor Intermediair, het Schoolblad/Onderwijsblad, Quote en andere bladen, voor de Anti-Apartheids beweging Nederland, Greenpeace, de Waddenvereniging en voor andere organisaties als de doelen daarvan hem aanstonden of als er een klik was met de opdrachtgever. Een speciale band kreeg hij met een Pools theatergezelschap, Teatr Kana.

De bronnen waar hij zich aan laafde komen uit verschillende disciplines in de kunst, in willekeurige volgorde: Picasso, Malevich, Duke Ellington, Lester Young, Count Basie, Earl Hines, Billie Holiday, Violeta Parra, Miriam Makeba, Gogol, Dostojevski, Toergenjev en de rest van de Russische Bibliotheek van Van Oorschot, Dashiell Hammett, Raymond Chandler, Charles Dickens, Raymond Carver, Johan van der Keuken, Tarkovski, Lauren Bacall, Sofia Loren, Gabriel García Márquez, Paustovski, Venedikt Jerofejev, Jim Jarmusch, Slauerhoff.

Tentoonstellingen

1986, Amsterdam, Marlowe’s Farewell

1994, Haarlem, Moskou op sterk water

1995, Szczecin en Poznan (Polen), Moskou op sterk water

1997, Sneek, Moskou op sterk water

2000, Amsterdam, The Last Picture Show

In 2001 is Kafak geëerd op de tentoonstelling van Politiek in Prent in Den Haag, waar jaarlijks de Inktspotprijs wordt uitgereikt voor de beste tekening van het politieke seizoen.

De opening van zijn laatste tentoonstelling (The Last Picture Show) vond ruim drie maanden voor zijn overlijden plaats. Zeer druk bezocht door vrienden, familie en kennissen die afscheid van hem wilden nemen. Hij noemde het zijn ‘begrafenisfeestje’. In de tijd die hem daarna nog restte, werkte hij gedisciplineerd door aan zijn masterpiece: Honderd jaar eenzaamheid, taferelen bij het boek van Gabriel García Márquez. De schrijver zelf heeft enthousiast gereageerd op de prenten.

 

Eddy Greidanus trouwde drie keer. Uit zijn huwelijk met Marianne Henry kreeg hij twee dochters: Rosa en Eva. Uit zijn verbintenis met Heleen Polter werd zijn jongste dochter Cleo geboren. Hij woonde bijna zijn hele leven in Amsterdam, waar hij op 15 maart 1946 was geboren. In 1992 trok hij met Luutje Niemantsverdriet naar het dorpje Gaast in Friesland. Daar overleed hij, op 54-jarige leeftijd, op 3 mei 2000.

 

In 1973 besloot hij alsnog de avondopleiding grafisch ontwerpen aan de Rietveld Academie te volgen. Zijn stijl en techniek bleken zeer geschikt voor kleine tekeningen. Hij stapte naar de redactie van De Waarheid met het idee om iedere dag een tekening te maken. Van 1978 tot 1986 stond hij met zijn politieke prent links onderin op de voorpagina.

Foto: Rob Niemantsverdriet